Ψυχιατρική και Φρόϋντ

​

Η ιστορία της ψυχιατρικής ξεκινά τον 19ο αιώνα με τον Φρόϋντ να θέτει υπό ερώτημα και κριτική τις ακόλουθές βάσεις της ψυχιατρικής:  νοητικές και εγκεφαλικές διαταραχές, το αίτιο που δεν μπορεί να είναι συμβολικής διάστασης, δηλαδή να είναι επιτέλεσμα της γλώσσας και της ομιλίας, και την επιστημονικότητα υπό την μορφή τεκμηρίων και ερευνών.  Ο Φρόϋντ θέτει υπό αμφισβήτηση αυτές τις θέσεις και δημιουργεί αυτό που ονομάστηκε από μία ασθενή του – την Άννα Ο. – «talking cure», όρος που αργότερα υιοθετήθηκε αλόγιστα από διάφορους επαγγελματίες που εξακολουθούν να πιστεύουν ότι το σώμα ως όργανο προκαλεί τις λεγόμενες «διαταραχές» και όχι το αντίθετο.  Ο Φρόϋντ, λοιπόν, φέρνει την ανατροπή αφού ανακαλύπτει ότι τα συμπτώματα των ασθενών του ξεκινάνε να εξασθενούν όταν μιλάνε, η ομιλία δηλαδή - αφού είμαστε υπο-κείμενα της γλώσσας – έρχεται σε αντιπαράθεση με την ψυχιατρική στην εποχή του Φρόϋντ όπου το όργανο και η βιολογία ήταν το αίτιο μιας ψυχικής «ασθένειας» ή συμπτώματος.  Δυστυχώς μέχρι και σήμερα υπάρχει αυτή η αντίληψη, αν και στην κλινική της Λακανικής Ψυχανάλυσης υπάρχουν πολλοί ψυχίατροι που δεν δουλεύουν με την προ-Φροϋδική αντίληψη της οργανικότητας των συμπτωμάτων.

​

Μετά τον Φρόϋντ

Αργότερα, ένα είδος ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας ακολούθησε την Αμερικανική Ψυχολογία του Εγώ και τη Βρετανική σχολή Αντικειμενότροπων Σχέσεων, σε μια προσπάθεια επαν-ερμηνείας και διάχυσης της ψυχανάλυσης στην ιατρική κλινική και στις κατηγοριοποιήσεις της ψυχιατρικής, με αποτέλεσμα να κατονομαστεί φροϋδική χωρίς όμως την ψυχανάλυση.    Υπήρξε και μια προσπάθεια ακόλουθων του R.D. Laing και του David Cooper μέσα από την οποία δημιουργήθηκε η «αντι-ψυχιατρική» που πιστεύει ότι οι ψυχικές ασθένειες προκύπτουν μέσα από τους κοινωνικούς θεσμούς, διαγράφοντας εντελώς τον Φρόϋντ ή διαβάζοντάς τη ψυχανάλυση σαν κοινωνιολογική θεωρία.  

​

Λακάν "Καιρός να επιστρέψουμε στον Φρόϋντ"

Ο Jacques Lacan (Ζακ Λακάν), ψυχίατρος-ψυχαναλυτής, τότε εργαζόμενος στο νοσοκομείο της St. Anne στη Γαλλία, αντιλαμβάνεται πόσο απομακρύνονται οι διάφορες θεωρίες από την ψυχανάλυση – επομένως και από τον πατέρα της ψυχανάλυσης, τον Φρόϋντ -, και λέει «καιρός να γυρίσουμε πίσω στον Φρόϋντ».  Αποδομεί λοιπόν την ψυχανάλυση του τότε καιρού με τέτοιο τρόπο ώστε να αντιλαμβάνεται κανείς ότι η ψυχανάλυση δεν δύναται να υπαχθεί στην ψυχιατρική αλλά ούτε και να την απορρίπτει.  Αντιθέτως, η κλινική της Λακανικής Ψυχανάλυσης, αφότου επιστρέφει στον Φρόϋντ, επαναδομείται στη βάση μιας γνήσιας ψυχαναλυτικής πρακτικής και κλινικής πέραν των αποκαλούμενων «ψυχικών διαταραχών», επηρεάζοντας σε μέγιστο βαθμό το ψυχιατρικό και το αντι-ψυχιατρικό ρεύμα παγκόσμια.